شهر مشهد که از وجود حرم امام رضا (ع) بهره می برد به عنوان پایتخت مذهبی ایران شناخته می شود و به همین دلیل است که سالانه نظر گردشگران خارجی و داخلی زیادی را به خود جلب می کند، به همین خاطر این عامل باعث شده تا علاوه بر جنبه مذهبی و زیارتی در جنبه های گردشگری نیز پیشرفت های چشمگیری داشته باشد و با گذشت زمان این شهر بیشتر از قبل از قالب مذهبی خارج شده و جنبه های گردشگری پیدا کرده است. در این مطلب قصد داریم تا محبوب ترین و پرطرفدار ترین جاهای دیدنی مشهد را به شما مسافران عزیز معرفی نماییم که در سفر به مشهد از این اماکن هم دیدن کنید.
مقبره شیخ بهایی مشهد
«بهاءالدین محمد عاملی» معروف به «شیخ بهایی» به سال ۹۳۵ ه. ق در «بعلبک» متولد شد. در هفت سالگی با پدرش به ایران آمد. وی مدتی وزیر «شاه عباس» صفوی بود. در سیاست و فرهنگ ایران نقش مهمی داشت. از این دانشمند تالیفات متعددی به جا مانده است.
نسبت «شیخ بهایی» به «حارث همدانی» از صحابه معروف حضرت علی (ع) میرسد. مقبره این دانشمند بین صحن امام و صحن آزادی قرار دارد.
مدرسه عباسقلی خان مشهد
این مدرسه به عنوان یکی از جاهای دیدنی مشهد در ابتدای خیابان نواب صفوی قرار دارد. بانی آن «عباسقلی خان بیگلربیگی» بوده و تاریخ بنای آن سال ۱۰۷۷ ه. ق است.
گنبد خشتی مشهد
این آرامگاه در خیابان طبرسی، کوچه نوغان، نزدیک فلکه طبرسی واقع شده است. در این مکان (امامزاده محمد) مدفون است نسبت این امامزاده با هجده واسطه به «امام سجاد» (ع) میرسد. گنبد این آرامگاه آجری است و به همین علت، گنبد خشتی نامیده شده است. سبک معماری آرامگاه به بناهای دوره صفویه شباهت دارد.
گنبد سبز مشهد
در اواسط خیابان دکتر باهنر (خاکی) و در فلکه گنبد سبز واقع شده و به جهت رنگ فیروزهای آن، به گنبد سبز معروف میباشد. این بنا مدفن «شیخ محمد مومن» عارف استرآبادی است که به سال ۹۰۴ ه. ق وفات یافته است. کتاب «تحفه حکیم مومن» در طب قدیم، اثر این دانشمند است. این ساختمان به سال ۱۰۱۱ هجری قمری به دستور «شاه عباس» ساخته شده است. مدتی این محل خانقاه گروهی از صفویه بوده است. هم اکنون این آرامگاه توسط اداره میراث فرهنگی حفاظت میشود.
پیر پالاندوز مشهد
«شیخ محمد عارف» متوفی به سال ۹۸۵ ه. ق مشهور به پیر پالاندوز از زهاد معروف زمان خود بوده است. از آن جهت که این عارف برای امرار معاش، پالاندوزی میکرد؛ به «پیر پالاندوز» شهرت یافته است. آرامگاه وی مقابل بست پایین واقع شده است. اصل بنا در زمان «سلطان محمد خدابنده» ساخته شده و در سالهای اخیر توسط آستان قدس بازسازی گردیده است.
آرامگاه نادر (گنجینه باغ نادری) مشهد
آرامگاه نادرشاه بنایی است در مجموعه باغ موزه نادری در شهر مشهد که به یادبود نادرشاه افشار در سال ۱۳۴۲ خورشیدی توسط هوشنگ سیحونطراحی و ساخته شدهاست. ساختمان آرامگاه نادر شاه از قسمت مرکزی که محل تدفین نادرشاه میباشد و دو تالار موزه تشکیل شدهاست که یکی از آنها موزه اسلحه دورههای مختلف تاریخ ایران و دیگری موزه اسلحه و آثار مربوط به دوران نادرشاه را نمایش میدهد.
نادر شاه در هنگام حیات خود دستور ساخت آرامگاهی کوچک در بالا خیابان مشهد داد. این آرامگاه کوچک در سال ۱۱۴۵ هجری قمری در مجاور چهارباغ شاهی و روبروی حرم امام رضا از خشت و گل ساخته شد. قوامالسلطنه در اواخر عهد قاجار (۱۲۹۶ خورشیدی) در محل یکی از مقابر ویران شده نادری، آرامگاه تازهای برای وی ساخت و استخوانهای او را از تهران به مقبره مزبور حمل کردند. ساختمان جدید که در محل فعلی آرامگاه وی قرار داشت مدتی بر پا بود تا این که انجمن آثار ملی ایران در سال ۱۳۳۵ خورشیدی درصدد بر آمد آرامگاهی مناسبِ شأن نادرشاه برای وی در همان محل مقبره ساخته قوامالسلطنه ساخته شود. این کار از سال ۱۳۳۶ شروع و در سال ۱۳۴۲ به پایان رسید. ساختمان جدید آرامگاه نادر شاه افشار در تاریخ ۱۲ فرودین ماه سال ۱۳۴۲ با حضور محمد رضا پهلوی به همت انجمن آثار ملی ایران در باغ نادری بازگشایی شد.
این موزه هماکنون تحت مدیریت سازمان میراث فرهنگی اداره میشود. در اواخر سال ۱۳۸۶ باغ موزه نادری که بر اساس طرح نوین بهسازی مورد بازنگری و تعمیرات در فضاهای داخلی قرار گرفته بود پس از ۶ ماه تعطیلی دوباره بازگشایی شد. فیلمی در باره آرامگاه در ساله ۱۳۸۹ به کارگردانی علی حسن زاده ساخته شدهاست .
میامی (امام زاده یحیی) مشهد
«امام زاده یحیی» یکی از فرزندان زید و نوه امام «زینالعابدین» (ع) است. مادرش «ریطه» دختر «ابی هاشم عبدالله بن محمد حنیفه» میباشد. در سال ۱۰۷ ه. ق متولد شده. یحیی برای ادامه مبارزات خود علیه بنیامیه، چون امنیت جانی نداشت، از نینوا (کربلا۹ به مدائن رفت و از آنجا به خراسان هجرت کرد. سرانجام در «جوزجان» از توابع خراسان در سال ۱۲۵ ه. ق در سن ۱۸ سالگی به شهادت رسید. بقعه مبارکه امامزاده یحیی (میامی) از جاهای دیدنی مشهد و در جاده سرخس، ۵۰ کیلومتری مشهد میباشد. این آرامگاه در دامنه کوهی، به فاصله یک کیلومتری از قریه «میامی» واقع شده است. بنای این ساختمان متعلق به قرن دهم هجری است.
خواجه مراد مشهد
«هرثمه بن عین» مشهور به «خواجه مراد» متوفی به سال ۲۱۰ ه. ق است. مقبره وی در ۱۴ کیلومتری جنوب خاوری مشهد در بلندی های مشرف بر بینالود قرار گرفته است.
خواجه اباصلت مشهد
«اباصلت هروی» مشهور به «خواجه اباصلت» خادم حضرت رضا (ع) متوفی به سال ۲۳۶ ه. ق میباشد. مدفن وی در کنار جاده مشهد، فریمان در فاصله ۱۰ کیلومتری مشهد واقع شده است.
آرامگاه فردوسی مشهد
«حکیم ابوالقاسم فردوسی» در سال ۴۱۱ ه. ق زندگی را بدرود گفت. او بزرگترین حماسهسرای ایران میباشد که شاهنامه را در مدت ۳۰ سال سروده است. آرامگاه این شاعر بزرگ و نامی در ۲۴ کیلومتری شمال غربی مشهد (توس) در مسیر جاده مشهد- قوچان واقع شده است. آرامگاه فردوسی در باغ بسیار مصفایی قرار دارد. در داخل محوطه آرامگاه تابلوهای سنگی زیبا، از داستانها و حماسههای شورآفرین شاهنامه وجود دارد. کار بازسازی این آرامگاه در سال ۱۳۴۷ به اتمام رسیده است. در مغرب باغ آرامگاه موزهای است. از جمله اشیاء این موزه یک جلد شاهنامه خطی به وزن ۳۷ کیلوگرم میباشد. آرامگاه فردوسی به عنوان یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری مشهد انتخاب شده است تا یاد این شاعر بزرگ ایران زمین همیشه در تاریخ این کشور زنده بماند.
بنای هارونیه مشهد
در نزدیکی آرامگاه فردوسی، بنای هارونیه قرار دارد که تاریخ دقیق ساختمان آن روشن نیست. بنای هارونیه از جاهای دیدنی مشهد محسوب میشود و گردشگران را به خود جذب میکند. وجه تسمیه این بنا هنوز معلوم نیست. احتمالاً این ساختمان مدتی خانقاه بوده است. ساختمان آن به آتشکده شباهت دارد؛ لذا چنین تصور میشود که در دورههای اولیه اسلام، مسلمین آن را تغییر شکل داده و به صورت مسجد در آورده باشند. چون آرامگاه «امام محمد غزالی» در توس میباشند و محل آن دقیقاً روشن نیست، در مجاورت این بنا به یادبود این دانشمند، سنگ مزاری نصب شده است.
پارک جنگلی وکیل آباد مشهد
پارک وکیل آباد در فاصله ۱۰ کیلومتری جنوب غربی مشهد قرار گرفته است. این پارک دارای قنات آب گوارا میباشد.
سرزمین موج های آبی
شهر مشهد به دلیل اینکه شهری زیارتی است در سال های اخیر توسط بخش خصوصی دست به فراهم آوردن مراکز تفریخی زیادی از جمله چندین پارک آبی نموده است تا هم ساکنین مشهد و هم زائران و گردشگران بتوانند از آن بهره مند شوند. اولین مجموعه آبی مشهد و یکی از بزرگترین و مجهزترین آن ها در خاورمیانه سرزمین موج های آبی است. این پارک بخاطر دارا بودن سرسره های آبی متنوع و استاندارد در بین مجموعه های آبی از معروفیت و محبوبیت بالایی برخوردار است و به همین دلیل تبدیل به یکی از پربازدیدترین جاهای دیدنی مشهد شده است. در سال های اخیر فاز دوم این مجموعه مختص بانوان تجهیز و راه اندازی شد. سرزمین موج های آبی همه روزه بصورت تمام وقت و نیمه وقت در دو قسمت آقایان و بانوان فعال می باشد.
آدرس: اتوبان امام علی (ع)، بلوار اندیشه، نبش اندیشه ۸۳
سرزمین موج های خروشان
سرزمین موج های خروشان در خارج از شهر مشهد و در جاده شاندیز واقع شده است و به دلیل دارا بودن دو فاز مجزا برای خانم ها و آقایان حائز اهمیت است. وجه تمایز این مجموعه نسبت به پارک های آبی دیگر وجود اولین زیپ لاین سرپوشیده در جهان است که طرفداران زیادی دارد. همچنین سقوط آزاد آن با ارتفاع ۲۳ متر در نوع خود بینظیر و منحصر بفرد است. لیزرتگ و فیش اسپا (دکتر ماهی) نیز از دیگر امکانات این پارک است که آن را متمایز می کند. یکی از فضاهای مختص بانوان در سرزمین موج های خروشان سالن بسیار لوکس و مجهز ایروبیک بانوان است که می توانید از آن استفاده کنید.
آدرس: کیلومتر ۲ جاده شاندیز
سرزمین پروفسور بازیما، اولین پارک علمی تفریحی در ایران
در پارک علمی پروفسور بازیما در زمان سفر خواهید کرد. این مجموعه شما را به چندین هزار سال قبل خواهد برد. و قدم به قدم با شما همراه میشود تا طبیعت و حیات وحش را از گذشته تا به امروز بشناسید. از ابتدا تا انتهای سفر راهبر متخصص هم مسیر شما است . سرزمین پروفسور بازیما تجربه دلچسبی از یادگیری علوم طبیعی را به بازدید کننده خود ارزانی می دارد.
شهر مشاغل کودکان کارالند
شهر مشاغل کودکان کارالند با فراهم آوردن بیش از ۲۰ شغل متفاوت در فضایی متناسب و سازگار با روحیه کودکان و با هدف ایجاد فرصتی نو این امکان را فراهم کرده است که کودکان با هر شخصیت و علاقه ای شغلی را تجربه کنند که انتخاب خود آن هاست.
پارک ملت مشهد
این پارک در مغرب مشهد و در حاشیه بلوار وکیل آباد واقع است. مساحت آن ۷۲۰۰۰۰ متر مربع میباشد. پارک ملت از بزرگترین و با صفاترین پارک های شهر و از جاهای دیدنی مشهد محسوب میشود. در آن شهربازی و سایر امکانات تفریحی برای کودکان وجود دارد. در این پارک مسجد برای انجام فریضه نماز مسافرین ساخته شده است استخر زیبا، درختان و گلهای فراوان فضای آن را بسیار دلپذیر نموده است.
پارک کوهسنگی مشهد
در جنوب مشهد در انتهای خیابان دکتر علی شریعتی (کوهسنگی) و در دامنه کوههای جنوبی مشهد قرار دارد. این پارک دارای استخر زیبا و رستورانی برای پذیرایی عمومی میباشد. اگر بخواهیم بگوییم که در جاهای دیدنی مشهد کجا خوبه، قطعا پارک کوهسنگی یکی از اولین انتخاب ها خواهد بود.
اخلومد (اخلمد) مشهد
در مسیر جاده مشهد- قوچان و به فاصله ۸۴ کیلومتری مشهد واقع شده، فاصله جاده فرعتی آن تا جاده آسیایی حدود ۱۶ کیلومتر است. در انتهای رودخانه پرآب آن دو آبشار وجود دارد که ارتفاع یکی از آنها ۲۳ متر است. از روستای (اخلمد) تا آبشار حدود ۳ کیلومتر فاصله است که این مسیر را باید پیاده طی نمود. باغات فراوان و میوههای آن مخصوصاً سیب اخلمد معروف است.
جاغرق مشهد
یکی دیگر از جاهای دیدنی مشهد جاغرق است. جاغرق در ۲۱ کیلومتری جنوب غربی مشهد و در ۵ کیلومتری جنوب غربی طرقبه قرار دارد. باغات فراوان آن، هوای دلنشینی به وجود آورده است.
شاندیز مشهد
در فاصله ۳۸ کیلومتری جنوب غربی مشهد واقع شده است. در این منطقه کوهستانی، چشمسارها و باغات فراوانی وجود دارد. پوستین دوزی یکی از صنایع دستی این منطقه است. در اطراف شاندیز امکانات پیست اسکی موجود است.
طرقبه مشهد
در ۱۶ کیلومتری جنوب غربی مشهد، بخش طرقبه واقع شده است. این آبادی در منطقه کوهستانی و دارای باغهای فراوانی است. رودخانهای از کنار آب عبور میکند. در این بخش پارک عمومی زیبایی وجود دارد. سبدهای دستی ساخته شده اهالی، سوغات آن به شمار میرود. یکی از معروف ترین جاهای دیدنی مشهد طرقبه است.
بند گلستان مشهد
در فاصله ۶ کیلومتری طرقبه، بند قدیمی گلستان بر روی رودخانه گلستان قرار دارد. طول تاج بند در حدود ۱۲۰ متر، ارتفاع آن ۱۴، عرض پایه ۲۸ و عرض تاج ۱۴ متر میباشد.
این بند در حوالی ۴۰۰ الی ۵۰۰ سال قبل در دوره تیموریان بنا شده که در سالهای اخیر مرمت و بازسازی شده است. بند گلستان در فصل بهار که به واسطه بارندگی، آب آن زیاد میشود. منظره بسیار جالب و زیبایی دارد.
بند یا سد گلستان نیز از جاذبه های دیدنی استان خراسان رضوی و شهر مشهد است که در پایین دست منطقه توریستی طرقبه و شاندیز، آبهای جاری دره های بالادست را پشت خود جمع کرده و منظره ای زیبا و دیدنی به وجود آورده که بسیاری از علاقمندان به طبیعت و تفریح قایق سواری را به سوی خود میکشاند.این سد آجری بوده و تاریخ آن به زمان تیموری برمیگردد و اهمیت مهندسی آب را در زمانهای قبل یادآور مینماید. روستای تاریخی گلستان هم که سد مذکور را به نام همین روستا نام گذاری کرده اند، از لحاظ موقعیت امام زادگان یاسر و ناصر که روایت است، جسد آنها سوزانده شده دارای اهمیت مذهبی خاصی است.
سد طرق مشهد
در نبود دریاچه و یا رودخانه در شهری، معمولا سدها به عنوان یکی از جاذبه های آن شهر محسوب میشوند. سد طرق نیز یکی از جاهای دیدنی مشهد است که در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی ، بر روی رودخانه طرق (در نزدیکی بند قدیمی طرق) احداث شده است. این سد از نوع دو قوسی متقارن، متشکل از ۲۲ بلوک به عرض ۱۴ متر میباشد. ارتفاع سد از پی آن ۸۱ متر، صخامت تاج ۸۰/۴ متر، ضخامت در پی ۸۴/۱۲ و طول تاج ۳۲۲ متر میباشد. هدف از احداث این سد، تامین نیازهای آبی شهر میباشد.
شاهان گرماب مشهد
شاهان گرماب در فاصله ۵۳ کیلومتری جنوب خاوری مشهد. بر بالای تپهای قرار گرفته و دارای چشمه آب گرمی است که حرارت آن به ۴۸ درجه سانتیگراد میرسد. این آب معدنی برای بهبود رماتیسم، آرتروز و عوارض کوفتگی موثر است. برای رفتن به آنجا باید از جاده فریمان استفاده کرد اتوبوسهای شاهان گرماب، از تعاونی کشور جم، واقع در پنج راه پایین خیابان، میدان وحدت حرکت میکنند.
زشک مشهد
منطقه توریستی و تفریحی زشک یکی از جاهای دیدنی مشهد و از جمله روستاهای گردشگری ایران است که در ۳۰کیلومتری مشهد قرار گرفته است . این منتطقه ییلاقی که در درهای زیبا از رشته کووهای البرز شمالی قرار گرفته است با طبیعت بکر و زیبا ی خود با آب وهوایی خنک شرایط مناسبی را برای مردم شهر مشهد تامین کرده است . در این منطقه با رستورانهای بزرگ و بین ال مللی چون پدیده و دشت بهشت و باغ سالار و ارم نیاز مردم را در کنار طبیعت به مواد غذایی نیز رحت کرده است. این منطقه از طریق یک بزرگراه و با عبور از کنار قلعه باستانی ویرانی و دهکده المپیک ثامن الائمه به مشهد دسترسی دارد . در این منطقه صنایع دستی و نانهای محلی مختلفی وجود دارد که میتواند برای هر توریست و ایرانگردی جالب باشد.
خانه ملک مشهد
این بنا در خیابان امام خمینی مشهد واقع شده و یکی از نمونه خانه های زیبای برجا مانده از دوران انتقال معماری در اواخر عصر قاجاریه محسوب می شود. بنای مزبور در گذشته بسیار وسیع تر بوده اما اکنون تنها بخش بیرونی آن برجای مانده که شامل دو طبقه است. طبقه بالایی دارای سقف مشبک و منبت کاری شده چوبی و شومینه گچبری زیبایی است. خانه ملک امروزه از جاهای دیدنی مشهد و مرکز هنر های سنتی میراث فرهنگی و گردشگری خراسان رضوی است.
خانه داروغه
خانه داروغه از جمله بناهای قدیمی مشهد است که در دوره قاجار ساخته شد. خانه داروغه در خیابان نواب صفوی واقع شده است. علت نامگذاری این بنا به داروغه بخاطر دستور شخصی به نام محمد یوسف خان که داروغه مشهد بوده است می باشد. او از یک معمار روس خواست تا این بنا را بسازد. خانه داروغه منزلی شخصی بوده که برای مراسم پذیرایی رسمی در آن استفاده می شده است. خانه داروغه در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی قرار گرفت و در سال ۱۳۹۱ شهرداری مشهد اقدام به مرمت این بنای تاریخی کرد.
آدرس: خیابان نواب صفوی، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه
سد چالیدره مشهد
این منطقه یکی از خوش آب و هواترین نقاط ییلاقی مشهد به شمار میرود. سد چالیدره یک سد خاکی رس است که بوسیله رودخانه جاغرق پر آب می شود و دارای امکانات تفریحی مانند قایق پدالی، قایق سواری، ماهیگیری، رستوران و آلاچیق می باشد. این سد در ابتدای جاده روستای نغندر و در سمت چپ جاده در دره ای با همین نام ساخته شده است.
باغ گیاه شناسی مشهد
این باغ گیاه شناسی دارای مساحت تقریبی ۲۵ هکتار و در غالب ۱۱ کلکسیون از ترکیب هنر معماری، معماری منظر و علم گیاهشناسی شکل گرفته است که در تاریخ ۲۲ خردادماه سال ۱۳۹۲ افتتاح گردید. از زیباترین جاهای دیدنی مشهد میتوان این باغ را نیز در لیست قرار داد. مدت زمان احداث مجموعه ۱.۵ سال و مبلغ اجرایی و فضای سبز معادل ۱۵ میلیارد تومان هزینه گردید. در این پروژه ۴۲ پیمانکار و ۴۵۰ نیروی کارگر مشارکت داشتند. مجموعه دارای ۴۴.۷۷۶ متر مربع چمن ،۱۴۹۵۰ اصله درخت و درختچه ،۱۲۳۰۰ متر مربع پرچین، ۲۵۲۵۲ متر مربع گل دائم،۹۵۰۰ متر مربع گل فصل، ۶۸۲۰۰ متر مربع معبر می باشد.
پیست اسکی شیرباد ( دولت آباد )
پیست اسکی شیرباد در استان خراسان رضوی واقع است. از پیست اسکی شیرباد تا روستای دولتآباد ۱۸ کیلومتر و از دولتآباد تا مشهد حدود ۲۰ کیلومتر راه است که البته مسیر دولتآباد تا پیست راه کوهستانی و شوسه است. پیست شیرباد در دامنه بلندترین قله استان خراسان با ارتفاع ۳۳۱۰ متر، بنا شده و به همین دلیل در بیشتر ماههای سال برف گیر میباشد و مساحت ۵۰ هکتاری آن فضایی مناسب برای تفریح سالم جوانان در کنار خانوادههایشان فراهم کردهاست. اولین و تنها پیست اسکی شرق کشور با نام پیست اسکی شیرباد اول دی ۱۳۹۱ افتتاح شدهاست.
تله اسکی به طول ۹۰۰ متر علاقهمندان را تا ارتفاعات بالا میبرد و پس از آن ورزشکاران و دوستاران طبیعت علاوه بر استفاده از منظره بی بدیل و زیبای این پیست میتوانند با طی مسیری هزار و ۲۰۰ متری لذت یک اسکی مطمئن و فرح بخش را تجربه کنند. ساختمان سه طبقهای به منظور استقرار امکانات و تجهیزات لازم و همچنین راهاندازی یک رستوران و کافی شاپ و چندین سوئیت به منظور اقامت علاقهمندان در این محل در نظر گرفته شدهاست که این امکانات هنوز تکمیل نشدهاست.
مسیر دسترسی به پیست خصوصاً در قسمت دولتآباد تا پیست شیرباد، راهی برف خیز و کوهستانی دارد و بهتر است تا علاقمندان به این ورزش با خودرو دو دیفرانسیل و در صورت تک دیفرانسیل بودن خودرو حتماً با بستن زنجیر چرخ به این پیست مراجعه کنند. هییت اسکی استان نیز گاهی مینی بوسهایی جهت جا به جایی علاقمندان، به محل پیست در نظر میگیرد. لباس و وسایل اسکی نیز در محل پیست جهت اجاره موجود است.